چرا باید در نماز، حتماً سوره حمد خوانده شود؟
پاسخ اول:
از امام رضا ـ علیهالسلام ـ روایت شده است:
«همانا مردم به قرائت قرآن در نماز امر شدهاند تا قرآن مهجور و ضایع نگردد و نیز به سبب اینکه قرآن محفوظ باشد و از بین نرود و فراموش نشود؛ و همانا واجب شده که سوره حمد خوانده شود نه سورههاى دیگر؛
زیرا هیچ یک از سوره های قرآن نیست که مانند سوره حمد، جامع تمام خیرات و حکمتها باشد.»
پاسخ دوم:
درباره اوقات نماز خداوند در آیه 114 هود و سوره 11 میفرماید:
نماز را در دو طرف روز و پاره ای از شب بر پا دار...
منظور از دو طرف روز ظاهراً قبل از طلوع و بعد از غروب خورشید میباشد. یعنی نماز صبح و مغرب.
و در آیه 78 بنی اسرائیل (اسراء) سوره 17 میفرماید:
نماز را از غروب خورشید تا تاریکی شب و سپیده صبح بخوان...
در این دو آیه نماز بصورت صلوة، آمده است.
آیه 130 طه سوره 20 میفرماید: .......
راز نماز در نهج البلاغه
در نمازم خم ابروى تو با یاد آمد *** حالتى رفت که محراب به فریاد آمد
حافظ
سخن از راز نماز در نهج البلاغه و رابطه این فریضه بزرگ الهى با على علیه السلام، پیشواى عظیم الشأن ما و گوینده نهج البلاغه است، که یکى از جالب ترین مباحث این کتاب با عظمت را تشکیل مى دهد. نماز، نخستین حکم الهى بود که چند روز پس از بعثت پیغمبر خاتم، حضرت محمد بن عبد اللَّه صلى اللَّه علیه و آله و سلم توسط جبرئیل امین از جانب خداوند صادر گردید و پیغمبر با تعلیم پیک وحى، آن را معمول داشت. بدین گونه که پیک وحى الهى، جبرئیل امین، چند روز بعد از آن که پیغمبر به مقام نبوّت رسید، براى دومین بار بر آن حضرت نازل گردید و آبى از آسمان آورد و طریقه وضو گرفتن و نماز گزاردن و رکوع و سجود را به پیغمبر آموخت.
بنا بر این، نماز این فریضه بزرگ الهى و عالیترین فرمان خداوند عالم که بهترین حالت یک انسان با ایمان و بنده خدا در پیشگاه الهى است، نوبر احکام اسلام است و از همین جا نیز باید قدر آن را دانست و به اهمیت آن پى برد.
قرآن می فرماید: «نماز جز بر خاشعان سنگین است»، چه کنیم خاشع باشیم تا نماز بر ما سنگین نباشد
از این پرسش چند پاسخ داده شده است:
پاسخ اول:
آیت الله جوادى آملى در تفسیر تسنیم در ذیل آیات 45 و 46 از سوره بقره مىنویسد:
«قرآن کریم در آیه 46 به منشأ خشوع خاشعان اشاره کرده، مىفرماید: یاد مرگ و قیامت، همه توان انسان را گرفته، قلب او را مىلرزاند و وى را خاشع مىسازد; زیرا همه غرورها و "من و ما" گفتنها از این روست که مرگ و عذاب قیامت از یادها رفته است وگرنه آنان که به حساب و میزان و بهشت و جهنم یقین دارند، یا دست کم گمانش را مىبرند و از حال احتضار و احوال قبر غافل نیستند، خاکسار و خاشع و دل شکسته شده، به نماز و استعانت از دعا و بکاء رو مىآورند.»
پاسخ دوم:
