گزارشی را از سیره و ادب رفتاری امام رضا(ع) این چنین ارائه می دهد:«هرگز ندیدم حضرت رضا(ع) در سخن گفتن با کسی درشتی کند و هیچ گاه ندیدم سخن کسی را پیش از تمام شدن قطع کند بلکه صبر می کرد تا طرف سخنش تمام شود و بعد اگر لازم می دید سخن می گفت
موسی بن سیار می گوید: همراه امام رضا(ع) بودم و به حوالی دیوارهای طوس رسیده بودیم که آواهای فریاد و شیون شنیدیم.
به دنبال صدای شیون رفتیم و جنازه ای دیدیم.
در این هنگام دیدم که مولایم علی بن موسی الرضا(ع) از اسب پیاده شد، به سوی جنازه رفت، آن را برداشت و همچون فرزندی که مادر را در برمی گیرد جنازه را دربر گرفت.
سپس رو به من کرد و فرمود: کسی که جنازه دوستی از دوستان ما را تشییع کند از گناهان خویش پاک می شود به مانند روزی که از مادر متولد شده است.
پس از آن برخاست و به دنبال جنازه تا لب قبر آمد. آنگاه مردم را از اطراف جنازه کنار زد و سپس دست مبارک خود را روی سینه میت گذارد و فرمود: ای فلانی! مژده گیر به بهشت! از این ساعت دیگر خوف و ترسی بر تو نیست.
عرض کردم: فدایت شوم! این سرزمینی است که پیش از این در آن قدم نگذارده ای! آیا این مرد را می شناختی؟! فرمود: ای موسی بن سیار!
مگر نمی دانی که اعمال شیعیان ما را هر صبح و شام بر ما عرضه می کنند و هر تقصیری که در کارهای آنها باشد ما از خدا می خواهیم که از آن بگذرد و آنچه کارهای خوب و نیک باشد ما سپاس و تقدیر صاحب آن را از خدا می طلبیم.
(ابن شهرآشوب، ج4، ص341؛ مجلسی، ج49، ص98؛ محدث نوری، ج12، ص164، حدیث13789)
امام رضا(ع) هر جا که لازم بوده، بدون مماشات و کنار آمدن با اهل منکر، به وظیفه الهی خود عمل کرده اند.
اینک در این مجال، امربه معروف و نهی از منکر امام رضا (ع) را در دو حوزه یادآور می شویم.
کمک و دستگیری دیگران در نیازهای اقتصادی و غیراقتصادی ازجمله توصیه های مهم ائمه اطهار و کتاب آسمانی اسلام است. امام رضا (ع) در این ارتباط به این اصول رهنمون می شود
امام رضا(ع) در رفت و آمد و تعامل با دوستان می کوشید و رفتارش به گونه ای بود که آنها را نیازارد، حتی به صورت ناخودآگاه.
یکی از جلوههای مردمدوستی امام رضا علیه السلام این بود که سعی میکرد هرگز تنها غذا نخورد؛ بلکه همگان را به خوردن غذا فرا میخواند.
یکی از صفات ناپسند، تکبر و غرور می باشد که از دیدگاه امام رضا علیه السلام ناپسند و زشت معرفی شده و آن حضرت در برابر کسانی که چنین صفاتی داشته اند، مبارزه نموده است.
یکی از جلوه های تقوا و پرهیزکاری در هر شخصی مرزداری او از ارزش های دینی می باشد. از این جهت انسان مسلمان در تمام رفتارهایش باید مرزدار باشد و از کارهایی که خلاف دستورات مولایش می باشد دوری کند. امام رضا علیه السلام مصداق و نمونه ی عملی و کامل در این جهت بوده است.
امام رضا علیه السلام همواره تلاش می کرد گناهان و آثار زشت و پلید و پیامدهای آن را یادآور شود. چرا که انجام گناهان همیشه پیامدهای بسیار شومی را به همراه داشته است.
