در قصص قرآنی «اصحاب کهف»، نام گروهی از مؤمنان است که از ستم پادشاهی مشرک به غاری پناه بردند و سالیانی دراز به خواب عمیقی فرو رفتند. بر پایه روایات، این پادشاه مشرک «دقیانوس» و محل واقعه «افسوس» دانسته شده است. [1] .
داستان این گروه با اشاراتی کوتاه در اوایل سوره «کهف» ذکر شده است. در آن سخن از یکتا پرستانی است که برای گریز از پرستش خدایان دروغین، به غاری پناه بردند تا از گزند ستمکاران بتپرست برهند. خوابی که آنان را در ربود، به فرمان پروردگار سالیانی به طول انجامید و در این مدت، چنان هیبتی داشتند که کسی را یارای نزدیک شدن و نگریستن به آنان نبود. آنان را بیدار میپنداشتند.
این خفتگان سالیانی چند را (بر پایه آیات قرآنی 309 سال) در همان حال گذراندند. چون به خواست الهی از خواب برخاستند، چنان گمان بردند که تنها روزی یا کمی بیشتر از روز خواب بودهاند. چون یکی از ایشان برای فراهم آوردن غذا به شهر در آمد، مردم از حال شگفت انگیزشان آگاهی یافتند و بر آن شدند تا بر در غار آنان مسجدی به پا سازند. [2] .
آنچه این انسانها را به بحث مهدویّت مرتبط میسازد، روایاتی است که از آنان به عنوان جمعی از یاران حضرت مهدی علیه السلام یاد شده است آنان در این بازگشت از حکومت جهانی عدل و قسط بهره وافری خواهند برد.
امام صادق علیه السلام فرمود: «اِذَا ظَهَرَ القائمُ مِنْ ظَهْرِ هَذا البَیْتِ بَعَثَ اللهُ مَعَهُ سَبْعَةً وَعِشْرینَ رَجُلاً مِنْهُم اَرْبَعَةَ عَشَرَ رَجُلاً مِنْ قَومِ مُوسی... و اَصْحابُ الکَهْفِ ثَمانِیَةٌ وَالمِقدادُ وَجابِرُ الاَنْصارِیُّ وَمُؤمِنُ آلِ فِرْعَوْنَ وَ یُوشَعُ بْنُ نُونٍ وَصیُّ مُوسی» [3] البته برخی از مفسرین اهل سنّت نیز به زنده شدن اصحاب کهف در دوران ظهور حضرت مهدیعلیه السلام اشاره نمودهاند. [4] .
پی نوشت ها:
[1] ر.ک: بحارالانوار، ج 14، ص 436 - 411؛ ارشادالقلوب، ج 2، ص 365 - 360.
[2] ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 12، صص 354 - 405؛ بحارالانوار، ج 14، ص 407، باب قصة اصحاب الکهف والرقیم.
[3] ر.ک: طبری، دلائلالامامة، ص 248؛ نیشابوری، روضةالواعظین، ص 266.
[4] ر.ک: القرطبی، تفسیر القرطبی، ج 10، ص 390.
مبنع: دانشنامه مهدویت