دولت ها در عرصه اقتصاد، در کنار تعقیب اهدافی چون رشد اقتصادی، ثبات قیمت ها، توزیع عادلانه درآمد و خودکفایی، استقلال اقتصادی را به عنوان یک هدف مهم در برنامه های کلان خود مدنظر قرار می دهند. تاکید بر استقلال اقتصادی و نیل به خود کفایی به مفهوم انزوای تجاری نیست، بلکه حضور فعال در عرصه های تولید و تجارت بر مبنای بهره گیری از فرصتهای اقتصادی و استفاده اصولی از قابلیتها و توانمندیهای داخلی را خاطر نشان می سازد.
متأسفانه هنوز براى بسیارى از ملتهاى اسلامى مرز بین «اسلام امریکایى» و «اسلام ناب محمدى» و اسلام پابرهنگان و محرومان، و اسلام مقدسنماهاى متحجر و سرمایه داران خدانشناس و مرفهین بىدرد، کاملًا مشخص نشده است.
بنیانگذار جمهوری اسلامی در حیطه کار حقایقی مهم را نشان می دهد. حقایقی که روشن میسازد مقوله کار و کارگری خود در دین اسلام و مبانی جامعه اسلامی به عنوان عنصری محوری مطرح بوده و جریانات و احزابی که کار و کارگر را نیرویی سکولار میپسندد اساسا ناصحیح میباشد. متن ذیل گوشهای از این اندیشه است.
اشاره
قناعت، یکی از صفتهای بارز اخلاقی است که انسان را به قرب الهی میرساند، ابزاری که آدمی با آرامش خاطر و آسایش، مسیر دنیوی را طی میکند تا به طریق کمال برسد. قناعت اثراتی دارد که یکی از بارزترین آنها، آرامش و آسایش است و انسان قانع میتواند فارغ البال به طی طریق بپردازد.
حضرت امام(ره) به عنوان یک فقیه جامع الشرایط آگاهی کامل به اوضاع دنیای معاصر داشتند . یکی از مهمترین عوامل وابستگی جامعه مسلمان را از جهت اسراف و ترویج فرهنگ مصرف زدگی می دانستند.
امام خمینى(ره) مى فرماید:
اگر فقیهى در فکر جمع آورى مال دنیا باشد عادل نیست و نمى تواند امین رسول اکرم و مجرى احکام اسلام باشد.
(ولایت فقیه، ص79)
ولین روزهای سال ۱۹۸۹ میلادی هیچگاه از یاد میخائیل گورباچف نخواهد رفت؛ هنگامی که آیت الله جوادی آملی به شوروی رفت و نامه امام خمینی(ره) را تقدیم او کرد. این نامه یکی از معروفترین پیش بینی های سیاسی در قرن گذشته بود و پس از آن و طبق پیش بینی امام خمینی (ره)، بلوک شرق و رژیم کمونیستی شوروی فروپاشید.
یکی از اعضای دفتر امام خمینی (مدظله العالی ) چنین نقل کرد:
یک روز بر طبق وظیفه ای که هر ماه بر عهده داشتیم ، در پایان ماه ، صورت مخارج ماهیانه را (در جماران ) به خدمت امام فرستادیم ، که در ضمن آن ، مخارج خانه امام ، مخارج شخصی مهمانی ها و رفت و آمدهای امام ، و پول برق خانه (اجاره ای حضرت امام در جماران ) را نوشته بودیم .
« مصرف صحیح » از موضوعات اساسی و حائز اهمیت در زندگی فردی و حیات جمعی می باشد و از عوامل مهم در رشد و پیشرفت جامعه و کشور در ابعاد مختلف به شمار می رود.
اهمیت مصرف صحیح خاستگاهی همچون ثروت و مال دارد و از آنجا که اقتصاد دارای جایگاهی مهم می باشد و فراهم آمدن امکانات مادی بسترساز رفاه و تامین کننده آرامش است و تنگناهای معیشتی را مرتفع می نماید ضرورت خاص مصرف صحیح برای استمرار نقش و آثار حیاتی مال و ثروت و جلوگیری از به هدر رفتن نعمت ها و امکانات گوناگون رخ می نمایاند.
... حفظ کنید این مملکت را. ترقیات مملکت به هفده دى( روز کشف حجاب) نیست. ترقى مملکت به دانشگاه است ...( ج 1 – ص 117)