اهمیت دادن به وقت و ارزش قائل شدن برای آن در سیره پیشوایان همواره مورد تاکید فراوان قرار داشته است. پیامبرگرامی اسلام و ائمه بزرگوار (ع) هم بارها مردم را به غنیمت شمردن فرصت ها و اهمیت دادن به وقت و استفاده صحیح از آن توصیه کرده و گذر زمان را همچون گذر ابر توصیف نموده و ما را به بهره گیری صحیح از زمان سفارش نموده اند.
امام رضا علیه السلام پیش از هر چیز ما را به تدبر و حسن برنامه ریزی در زندگی سفارش کرده اند. ، ایشان می فرمایند: «لا یستَکمِلُ عَبدٌ حقیقةَ الایمانِ حَتَّی تَکونَ فیهِ خِصالُ ثَلاثٍ: اَلتَّفقُّهُ فِی الدّینِ وَ حُسنُ التَّقدیرِ فِی المَعیشَةِ، وَ الصَّبرُ عَلَی الرَّزایا»
« هیچ بنده ای حقیقت ایمانش را کامل نمی کند مگر این که در او سه خصلت باشد:دین شناسی، تدبر نیکو در زندگی و شکیبایی در مصیبت ها و بلاها.»(2)
مهمترین سفارش امام رضا علیه السلام برای نحوه گذران اوقات فراغت ناظر به برنامه ریزی و تقسم وقت است. امام رضا (ع) فرمودند: بکوشید تا اوقات شما چهار زمان باشد؛ زمانی برای عبادت و خلوت با خدا ؛ تأمین معاش ؛ معاشرت با برادران مورد اعتماد و کسانی که شما را به عیب هایتان واقف می سازند و در باطن به شما خلوص و صفا دارند و چهارم وقتی را هم به تفریحات و لذایذ خود اختصاص دهید و از ساعت های تفریح، شادی، نیروی لازم را برای عمل به وظایف خود، ذخیره کنید. (3)
امام رضا علیه السلام در زندگی روزمره سهم مهمی را برای تفریح و لذات حلال قائل شده ما را از کارهای لغو و بیهوده پرهیز داده ، ضمن توصیه به ربان بن شبیب می‌فرمایند: «اگر دوست داری در درجات عالی بهشت با ما باشی به حزن ما محزون و به شادی ما شاد باش. (4)
امام رضا (ع) همچنین می فرمایند: خود را با کار مداوم خسته نکنید و برای خود تفریح و تنوع قرار دهید ولی از کاری که در آن اسراف باشد یا شما را در اجتماع سبک کند پرهیز کنید.(5)
آن حضرت در بیانی دیگر در همین زمینه می فرمایند: خدا بندگانش را از همه قمار ها ( : بازی های دارای برد و باخت ) نهی و به اجتناب از آن ها امر فرموده و آن ها را رجس و پلیدی نامید و فرمود : پلیدی هستند که گرایش به آن ها برخاسته از وسوسه های شیطان است ، پس از آنها بپرهیزید...(6)
پانوشتها:
1. نهج البلاغه، حکمت 21
2. بحارالانوار، جلد 87
3. بحار الانوار، ج 75، ص 321
4. بحارالانوار، ج 44، ص286
5. بحار الانوار، ج 78، ص 346
6. فقه الرضا .ص 284
